Jak wygląda lamblia - ten mikroskopijny pasożyt to bez wątpienia jeden z częstszych sprawców licznych zaburzeń żołądkowo-jelitowych u ludzi na całym świecie. Ten niewielkich rozmiarów organizm eukariotyczny zaliczany jest do gromady wiciowców, charakteryzując się obecnością dwóch jąder oraz licznych rzęsek umożliwiających mu aktywny ruch. Drobna budowa lambli nie zmniejsza jednak zagrożenia zdrowotnego płynącego z jej obecności w organizmie gospodarza, gdzie bytując w jelicie cienkim, pasożyt ten wykazuje szereg destrukcyjnych oddziaływań na otaczające tkanki.
Kluczowe wnioski:
- Lamblia (zwana też jersinią) to mikroskopijny pasożyt bytujący głównie w jelicie cienkim człowieka, powodujący liczne dolegliwości żołądkowo-jelitowe.
- Charakterystyczną cechą budowy tych organizmów jest obecność dwóch jąder oraz licznych rzęsek pozwalających na ruchliwość.
- Pomimo niewielkich rozmiarów, obecność lambli w organizmie gospodarza wiąże się z poważnymi konsekwencjami zdrowotnymi.
- Rozpoznanie zakażenia lambliozą odbywa się głównie poprzez badania kału na obecność charakterystycznych form rozwojowych pasożyta.
- Leczenie choroby polega zwykle na zwalczaniu samych lambli przy pomocy odpowiednich leków przeciw pasożytniczych.
Jak wygląda lamblia - najczęstsze postaci pasożyta
Nazwa "lamblia" odnosi się do mikroskopijnego pasożyta z gromady wiciowców (Giardia intestinalis, dawniej Lamblia intestinalis). Ten niewielki organizm eukariotyczny występuje najczęściej w dwóch podstawowych formach rozwojowych - ruchliwych trofozoidów oraz niewrażliwych na niekorzystne warunki cyst. Jak wygląda lamblia w stadiach trofozoitów? Są to owalne, wrzecionowate komórki otoczone mitochondriami, jądrem oraz licznymi rzęsami umożliwiającymi poruszanie się. Innej budowy są cysty lamblii - mają kształt owalny i są otoczone grubą, odporną ścianą ochronną.
Jak wyglądają lamblie w mikroskopie? W obrazie mikroskopowym formy trofozoidalne odznaczają się dużą ruchliwością oraz obecnością dwóch jąder i licznych rzęsek. Jak wygląda lamblia w postaci cyst, można zaobserwować ich ściśle określony, owalny kształt i zdolność do opływania płynami organicznymi. Brak ruchliwości cyst to główna różnica względem form trofozoidalnych. Cysty stanowią najczęstszy i zarazem najgroźniejszy element cyklu życiowego lambli.
Wielkość tych mikroskopijnych pasożytów jest bardzo zmienna w zależności od stadium rozwoju. Średnia długość formy trofozoita wynosi około 12-15 mikrometrów. Cysty lamblii natomiast są zwykle mniejsze, o długości 8-12 mikrometrów. Porównując je z innymi obiektami mikroskopowymi, jak wygląda lamblia ma więc podobną wielkość co ludzka komórka krwi. Pomimo niewielkich rozmiarów, pasożyt ten stanowi ogromne zagrożenie dla zdrowia człowieka na całym świecie.
Cykl życiowy lambli - stadia rozwoju i drogi inwazji
Cykl rozwojowy lambli jest cykliczny i nieuchronnie związany z ludzkim gospodarzem. Rozpoczyna się wraz z dostaniem się cyst do układu pokarmowego człowieka. Cysty lamblii, odporne na niekorzystne warunki środowiska zewnętrznego, stanowią najistotniejszą formę inwazyjną i główną drogę rozprzestrzeniania się pasożyta.
W jelicie zgładzonym formy cystowe lambli uwalniają ruchliwe trofozoity, które namnażają się w procesie podziałów bezpłciowych i zasiedlają kolejne obszary jelita cienkiego – w tym sposób tworzą się masywne inwazje pasożytnicze prowadzące do wielu groźnych objawów chorobowych. Lamblia jak wygląda w postaci trofozoita, może przedostawać się również poprzez drogi żółciowe do wnętrza dróg żółciowych oraz wskutek przeniknięcia krwią - do wątroby lub innych narządów.
W pewnych warunkach, np. w sytuacji długotrwałej obecności pasożyta lub spadku obronności organizmu, trofozoity przekształcają się ponownie w odporne formy cystowe wydalane wraz z kałem na zewnątrz organizmu. Te cysty lamblii jak wyglądają decydują o dalszym przetrwaniu i inwazyjności lambli. Mogą przeżywać w środowisku zewnętrznym wiele miesięcy, stanowiąc w ten sposób duże zagrożenie dla otoczenia.
Rozmnażanie i drogi szerzenia się inwazji lambli
Cykl życiowy lambli pozwala na ogromną inwazyjność i szybkie rozprzestrzenianie się tego pasożyta. Mechanizmy rozrodcze lambli obejmują zarówno rozmnażanie bezpłciowe (podział trofozoitów), jak i proces enkistacji, podczas którego powstają formy cystowe.
- Przyczyny wysokiej zakaźności i skutecznego szerzenia się lambli:
- Nadzwyczajna odporność cyst na niekorzystne czynniki środowiska.
- Niewielkie rozmiary cyst ułatwiające przedostawanie się m.in. przez tkanki.
- Możliwość mnonienia się form trofozoitów w ludzkich jelitach.
- Szereg czynników ułatwiających rozprzestrzenianie się cyst (drogi pokarmowe, woda, kontakty międzyludzkie itp.).
Czytaj więcej: Helicobacter pylori - interpretacja dodatniego wyniku
Objawy wywołane przez lamblie - skutki obecności pasożyta
Choroba wywoływana przez lamblię to tzw. lamblioza, inaczej giardioza. Lamblia jak wygląda w organizmie człowieka, prowadzi do szeregu przykrych objawów i może skutkować rozwojem poważnych powikłań. Najczęstsze objawy wywoływane przez obecność tego pasożyta jelitowego to:
- Uporczywe biegunki i bóle brzucha
- Nudności, wymioty, utrata apetytu
- Zaburzenia trawienia, wzdęcia, gazy
- Ogólne zmęczenie, osłabienie, stany podgorączkowe
Nasilenie tych objawów zależy m.in. od miejsca bytowania lambli, rozległości inwazji, jak i od indywidualnej odporności organizmu. Dzieci, osoby starsze oraz osoby z upośledzoną odpornością są bardziej narażone na gwałtowny przebieg lamblizy.
Długotrwała obecność tego pasożyta prowadzi do wyniszczenia i odwodnienia organizmu. Mogą pojawić się zaburzenia wchłaniania składników pokarmowych, niedobory witamin oraz wtórne zakażenia bakteryjne. Nieleczona lamblioza skutkuje często niedożywieniem, szczególnie u dzieci, a w konsekwencji prowadzi do poważnych zaburzeń rozwojowych.
W rzadkich przypadkach, dochodzi do bardzo niebezpiecznych powikłań wynikających z przedostawania się lambli do innych narządów. Zdarza się zakażenie dróg żółciowych, wątroby, a nawet przedostawanie się cyst do krwi i dalsze komplikacje zdrowotne.
Podsumowanie
Lamblia to mikroskopijny pasożyt jelitowy będący przyczyną licznych zaburzeń przewodu pokarmowego u ludzi. Jak wygląda lamblia w dwóch podstawowych formach rozwojowych - ruchliwych trofozoitów zamieszkujących jelito oraz odpornych cyst lamblii? Te drugie, doskonale przystosowane do przeżywania w środowisku zewnętrznym, stanowią główną drogę inwazji dla tego pasożyta.
Jak wyglądają lamblie, zależy od ich stadium rozwoju. Bez względu na rozmiary i kształt (jak wygląda lamblia przypomina komórkę krwi), ich obecność w organizmie człowieka wyzwala szereg niepokojących objawów ze strony układu pokarmowego. Lamblia jak wygląda ma kluczowe znaczenie dla rozprzestrzeniania się inwazji oraz właściwego rozpoznania i leczenia tej groźnej choroby.
